Nhóm nghiên cứu Viện Nghiên cứu Cơ khí (Bộ Công Thương) đã triển khai thành công Đề tài “Nghiên cứu chế tạo lớp phủ nanocomposite nền niken bền mài mòn, ăn mòn bằng công nghệ mạ xoa”.

Thạc sĩ Đỗ Thanh Tùng – chủ nhiệm đề tài – cho biết: Trong ngành cơ khí, chất lượng bề mặt của chi tiết với tính năng chịu mài mòn, chịu nhiệt, chịu xâm thực… có ý nghĩa quan trọng, quyết định “tuổi thọ”, độ tin cậy của máy móc. Ngoài ra, nhu cầu sử dụng thiết bị ngày càng nhiều, trong khi giá thành chế tạo cao, vì vậy việc phục hồi các chi tiết sau thời gian làm việc đã hư hỏng, mất giá trị sử dụng có ý nghĩa kinh tế lớn. Đặc biệt, tại các nhà máy hóa chất, thiết bị làm việc trong điều kiện khắc nghiệt thường bị phá hủy nhanh, do chịu tác dụng của ăn mòn hóa học và mài mòn cơ học.

Tạo lớp phủ nanocomposite nền niken lên bề mặt chi tiết chống mài mòn.

Để khắc phục, các nhà máy đã và đang thực hiện giải pháp thay thế thiết bị có “tuổi thọ” cao hơn hoặc sửa chữa những thiết bị có giá trị lớn. “Hướng giải quyết này tuy đáp ứng được yêu cầu làm việc của thiết bị nhưng cũng tồn tại những nhược điểm nhất định: Các chi tiết thay thế có tuổi thọ cao thì giá thành cao; chi phí sửa chữa lớn, thời gian lắp đặt hiệu chỉnh lại thiết bị nhiều hơn; thời gian dừng sản xuất kéo dài” – Thạc sĩ Đỗ Thanh Tùng nói.

Hiện nay, với sự phát triển của khoa học – công nghệ đã đưa ra những giải pháp công nghệ mới, hiệu quả hơn cho lớp phủ chống ăn mòn đối với các chi tiết máy làm việc trong môi trường hóa chất khắc nghiệt. Người ta đã tạo ra lớp phủ mạ xoa với ưu điểm có thể xử lý sửa chữa tại chỗ, giảm thời gian dừng sản xuất để sửa chữa thiết bị, giảm thời gian tháo lắp hiệu chỉnh hệ thống.

Công nghệ mạ xoa là một trong những công nghệ xử lý bề mặt tiên tiến, cho phép vừa phục hồi kích thước, vừa tạo được chất lượng bề mặt đảm bảo về độ cứng, khả năng chịu mài mòn, chịu ăn mòn… Hiện nay, ứng dụng công nghệ mạ xoa vào việc phục hồi bề mặt các chi tiết bị hư hỏng, tạo nên một lớp kim loại có độ bền cao trên bề mặt của chi tiết, bảo vệ bề mặt chi tiết không bị xước, bị mòn, chống lại sự ăn mòn hóa học.

Với công nghệ này, có thể đắp kim loại, mạ lại tại chỗ các chi tiết máy bị mài mòn. Công nghệ mạ xoa có thể sử dụng cho 19 kim loại tiêu chuẩn và hợp kim như đồng, niken, crom…; giúp phục hồi các chi tiết máy có hình dạng, kích thước khác nhau: Dạng lỗ, trục, tấm phẳng…

Sau thời gian dài nghiên cứu đề tài, đến nay, nhóm nghiên cứu đã làm chủ công nghệ mạ xoa nanocomposite nền niken bền ăn mòn, mài mòn trong môi trường hóa chất; làm chủ quy trình chế tạo lớp mạ nanocomposite nền niken để phục hồi các chi tiết làm việc trong điều kiện môi trường hóa chất: Các loại bơm, van, trục cán, xylanh thủy lực… Kết quả khảo nghiệm tại cơ sở ứng dụng cho thấy, lớp phủ có khả năng bảo vệ chống mòn tốt (nâng thời gian sử dụng thiết bị lên hơn so với sản phẩm cũ) đã được đơn vị ứng dụng đánh giá cao.

“Việc chế tạo thành công lớp phủ nanocomposite nền niken lên bề mặt chi tiết chống ăn mòn và mài mòn sẽ có ứng dụng rộng rãi, rất cần thiết trong các nhà máy hóa chất, nhà máy giấy, công nghiệp hóa chất” – Thạc sĩ Đỗ Thanh Tùng chia sẻ.

Nghiên cứu tạo lớp phủ nanocomposite nền niken lên bề mặt chi tiết chống mài mòn ăn mòn trong các môi trường hóa chất là đề xuất mới ở Việt Nam. Đề tài đã góp phần nội địa hóa sản phẩm, thay thế hàng nhập ngoại, đáp ứng tích cực vào nhu cầu sử dụng trong nước.

Khánh Hà (nguồn: theo Quỳnh Nga, https://congthuong.vn/cong-nghe-ma-xoa-nang-cao-tuoi-tho-may-moc-154516.html)